|
|
Neptün
| Güneş sisteminin derinliklerinde,Uranüs'ün
1500 km. ötesinde dev gezegenlerin sonuncusu olan Neptün bulunur.Dünyalı gök
bilimciler daha onu gözlemlememişken bile varlığından haberdarlardı. Onlara bu
imkanı Herschel 1781'de onu tanımlamadan önce de birçok kez görüldüğü kaydedilen
Uranüs vermişti.Uranüs bir türlü beklenildiği gibi davranmıyor ve sürekli olarak
öngörülen yörüngesinin dışına çıkıyordu.Üstelik 1822 yılına kadar hızla
hareket ediyormuş gibi görünürken 1822'den sonra yavaşlamıştı. Bu durumda daha
önce hesaba katılmamış yeni bir etkenin varlığı kaçınılmazdı.1834 yılında
papaz T.J.Hussey çok ilginç bir fikir öne sürmüştür. Bilmediğimiz bir gezegen
Uranüs'ü etkiliyor olamaz mı? Neptün, büyüklük olarak yaklaşık Uranüs
kadardır.Aslında ondan azıcık daha küçüktür ama hem daha yoğun hem daha
ağırdır.Mavi yuvarlağı üzerinde Dünya'daki teleskopları kullanarak birşey görmek
mümkün değildir. Neptün'ünki, Uranüs'ünki kadar eğik değildir.Eksenel eğikliği
Dünya'nınkinden sadece beş derece fazlaydı.Dönüş süresini bulmak zordu çünkü
gezegen üzerinde görünür bir ayrıntı yoktur. Bu süre ancak Voyager'in geçişinden sonra kesin olar ak 16 saat 7 dakika olarak hesaplandı.Uranüs ve Neptün birbirine benzer ancak saat sabahın üçü biz hala benzetemedik ama azimliyiz her an benzetebiliriz.Neptün Uranüs'ten farklı olarak güçlü bir ısı kaynağına sahiptir.Dolayısı ile daha aktif ve hareketli bir dünyadır.Sıcaklık aşağı yukarı,sağa sola,ileri geri Uranüs'ünki kadardır.Güneş'e çok daha uzak oluşunun yarattığı fark iç ısı kaynağı ile kapatılır. Voyager öncesinde Neptün'ün önlerinden geçtiği yıldızların gözlemlenmesi sonucunda gezegenin tam olmayan halkalara başka bir deyişle halka yaylarına sahip olabileceği sonucuna varılmıştı.Ancak Voyager 2 oraya vardığında Neptün'ün Uranüs'ünkülerden bilem daha net beş tam halkası olduğu görüldü.Çok düzgün değillerdi ,ana halkanın içinde daha parlak olan bazı bölgeler vardı. Neptün bizi ana Güneş sisteminin sınırına getirir.Tabi Plüton da var ama Neptün'e uzun zaman süreci boyunca gezegen ailesinin en dıştaki üyesi olarak bakılmıştır.
Kim Ne Zaman Buldu ? Johann Gotfried Galle 1846
Yapısal Bilgiler Kütle (Dünya=1) : 17.14 Ekvator Çapı (km) : 49,528 Hacim (Dünya=1) : 57 Ortalama Yoğunluk (g/cm3; su=1g/cm3) : 1.71 Yüzeydeki Yerçekimi (Dünya=1) : 1.1 Kurtulma Hızı (km/sn) : 23.6 Eksen Eğikliği (Derece) : 28.8 Dönme Periyodu (Bir Gün) (d=Dünya Günü, h=Dünya Saati, t=Ters Yönde) : 16.12h Ortalama Yüzey Sıcaklığı (°C) : -220 Bilinen Halkalarının Sayısı : 4 Uydu Sayısı : 8 Görünür Parlaklık : 7.8 En Öte Noktası : 4,537 En Beri Noktası : 4,456 Güneş'ten Ortalama Uzaklık (milyon km) : 4,496.6 Ortalama Yörünge Hızı (km/sn) : 5.43 Yörünge Eğikliği (Derece) : 1.77 Yörüngesel Periyot (Bir Yıl) (y=Dünya Yılı, d=Dünya Günü) : 164.79y |
Uyduları
| Uydu Adı | Çap (km) | Gez. Uzak. (km) | Yör. Per. (D.Günü) | Eğiklik (Derece) |
| Naiad | 54 | 48,000 | 0.3 | 0 |
| Thalassa | 80 | 50,000 | 0.3 | 0 |
| Despina | 180 | 52,500 | 0.3 | 0 |
| Galatea | 150 | 62,000 | 0.4 | 0 |
| Larissa | 192 | 73,600 | 0.6 | 0 |
| Proteus | 416 | 117,600 | 1.1 | 4.5 |
| Triton | 2,705 | 354,800 | 5.9 | 160 |
| Nereid | 300 | 5,514,000 | 360.2 | 27 |
Kaynaklar : Bilim ve Teknik Dergisi
http://newton.physics.metu.edu.tr/~aat/
(ODTÜ AMATÖR ASTRONOMİ TOPLULUĞU)
